Vandaag werd bekend dat de G20 afspraken heeft gemaakt. Deze houden in het kort in dat men aanstuurt op 2% jaarlijkse groei wereldwijd oftewel $ 2.000.000.000.000,=. Vervolgens meldt het artikel dat de landen in november moeten presenteren welke plannen ze hebben bedacht om dat te bereiken. De eerste gedachten die dit bij me opriep, waren: wat een onzin en wat hebben we dan geleerd van de crisis?
Waarom zouden we 2 biljoen willen groeien?
De eerste gedachte "wat een onzin" komt voort uit mijn overtuiging dat je niet de wens kunt hebben om 2 biljoen per jaar te groeien. Althans is het nog niemand gelukt mij uit te leggen wat de nut en noodzaak zijn van een dergelijke groei. Hebben we het nu dan slecht en verkommeren we als we die groei niet bereiken? Natuurlijk leven er nog vele miljoenen op deze aarde onder de armoedegrens (minder dan $1 per dag te besteden), maar helaas maken de landen waar die verschoppelingen wonen, geen deel uit van de G20. Dus vergeef me als ik het vermoeden heb dat die 2 biljoen niet of nauwelijks bedoeld zijn om daar een oplossing voor te vinden of de kloof arm/rijk te overbruggen.
Ja maar het zorgt voor banen!
Nee, dat is een misverstand. Groei zorgt niet voor banen, hard werken zorgt voor groei. Het omgekeerde dus. Het is grote kolder om te zeggen dat groei zorgt voor banen. Banen ontstaan omdat we grote en kleine plannen hebben om de wereld een beetje mooier te maken en omdat we bereid zijn daarin te investeren, onder andere door mensen met die plannen aan het werk te zetten.
Maar wat wil je dan?
Ik kan me voorstellen dat je denkt: zeurpiet, wat loop je te sikkeneuren. En sommigen zullen vragen: als je dit niet ziet zitten, wat dan wel?
Laat ik vooropstellen dat ik niet tegen groei ben, maar wel tegen het tot doel verheffen van die groei. Het grote risico is dat we dat te naarstig gaan nastreven (want echte leiders tonen daadkracht, nietwaar?) door weer met geleend geld meer geld te willen maken. Er zijn nog zat jongens en meisjes werkzaam op Wallstreet en in The City die volmondig beamen dat dat de enige uitweg uit de crisis is. Dat kun je ze niet verwijten, dat hebben ze nu eenmaal zo geleerd. Maar Einstein had toch ooit gezegd: een probleem los je niet op binnen hetzelfde paradigma als waarin het is ontstaan?
Welnu, de G20 gaan er prat op de leiders van de wereld te zijn, tenminste op economisch vlak. Ik zou het daarom mooi vinden dat de G20 leiderschap en dus lef tonen door met échte plannen te komen. Wat zijn de grote uitdagingen waar we de wereld mooier mee maken, a better place to live? Dingen als schoon drinkwater en voldoende voedsel voor iedereen, behoud van biodiversiteit, verduurzaming van energie, bereikbare gezondheidszorg voor iedereen. Allemaal zaken die op zich al voor enorm veel banen zullen zorgen, met dus een toegenomen besteedbaar inkomen per capita dat we weer kunnen investeren in nog meer verduurzaming van onze samenleving.
Dan komt die groei vanzelf, zonder dat het een doel op zich is geworden. Groei is geen doel, het is zelfs geen middel, maar zoals ik Marc Gafni afgelopen maandag zo mooi hoorde zeggen: "Profit is only a by-product of a business well-run".
Amen! Ik ben reuze benieuwd naar jullie visie in deze!
