Wie een boek zoekt om concreet handen en voeten te geven aan het begrip dienend-leiderschap, kan met dit boek zijn hart ophalen. Het boek staat bol van de tips en ontwikkelingsvragen voor het ontwikkelen van dienend-leiderschap. Zoals bewustwordingsvragen bij het F-PAD-principe (focus-profilering-attributie-defensief) en tips om meer verbondenheid in jouw team te creëren. Kortom, als je je wilt ontwikkelen tot dienend-leider krijg je hier volop concrete tools om mee aan de slag te gaan. Daarbij komt één belangrijk aspect steeds terug: dienend-leiderschap is een levenshouding, geen trucje. Ergens heb je het altijd in je gehad, in de manier waarop je in het leven staat en waarop je anderen de ruimte geeft, maar ook verantwoordelijk houdt.
Voor het definiëren van dienend-leiderschap volgens Inge Nuijten en inleider Fons Trompenaers, is vooral het streepje tussen dienend en leiderschap treffend. Waar het bij dienend leiden vaak vooral lijkt te gaan om het dienen, staat in dit boek ook heel nadrukkelijk de verbinding tussen dienen en leiden centraal. Beide begrippen hebben evenveel waarde. Als voorbeeld: Zonder vooraf helder gestelde kaders die passen bij zijn mogelijkheden, kan een medewerker zich nooit autonoom en competent voelen in de uitvoering van zijn werkzaamheden. De dienend-leider houdt de medewerker verantwoordelijk voor de taken die hij hem heeft gegeven, en zorgt daarbij voor de noodzakelijke middelen en ondersteuning.
Het begrip dienend-leiderschap wordt als volgt definieerd: een dienend-leider stelt de belangen van anderen op de eerste plaats, heeft de wijsheid om te zien wat nodig is, de capaciteiten om daar iets mee te doen en de moed om daarnaar te handelen.
De theorie is prachtig, maar als gezegd zeker niet zweverig of soft. Integendeel, veel aandacht wordt besteed aan prestatie-indicatoren en behoorlijk overtuigend wordt uit de doeken gedaan hoeveel efficiënter teams en organisaties gaan functioneren, wanneer zij dienend-geleid worden.
Dienend-leiderschap wordt uiteengezet in acht kenmerken:
- authenticiteit: gedrag in overeenstemming met gevoelens en overtuigingen
- bescheidenheid: bewust van sterke en zwakke kanten, prestaties in juiste perspectief kunnen plaatsen
- rentmeesterschap: bereidheid om verantwoordelijkheid te nemen voor het grote geheel.
- verantwoordelijkheid geven: mensen doelen geven waarvan het bereik binnen hun vermogen ligt
- empowerment: mensen helpen zelfredzaam te worden en kwaliteiten te ontwikkelen
- vergeving: in staat zijn om beledigingen, ruzies en fouten te accepteren
- waardering: tijd, energie en zorg aan mensen besteden, compassie hebben
- moed: mentale kracht om weerstand te bieden en moeilijke situaties goed te doorstaan
Naast deze eigenschappen is de HKI (Hoe Kan Ik) instelling ook een centraal gegeven. De dienend-leider start een veranderingsproces van binnen uit. Daadwerkelijk het verschil maken is: je eerst afvragen wat je zelf kunt doen om de situatie te verbeteren of te veranderen!
