Als ik je verhaal lees Vivienne (https://www.lerendeleiders.nl/leiderschap-in-de-zorg/de-zorgdialogen-deel-2-veilig-voelen) dan is dat meestal ook het verhaal van verpleegkundigen waarom ze de zorg zijn ingegaan. Opkomen voor kwetsbaren, willen zorgen, of andere persoonlijke redenen.
Na een tijdje in de zorg lijkt die gedachtegang soms te zijn verdwenen. En dat is niet raar gezien de huidige ontwikkelingen binnen de zorg. Maar ergens sla je de spijker op zijn kop met de definitie over leiderschap in de vorige eeuw : ‘de macht van een enkel persoon op een groep volgers’. Er is nu geen alleenheerser meer. Maar als je terugkijkt komen heel veel stromingen wel terug bij enkele mensen. En de volgers blijven bijna blind volgen.
Regels en vinken
Het doet mij denken aan toen de VAS-score, het meten van pijn, die in ons ziekenhuis (rond 2003) werd ingevoerd. De verpleegkundig coördinatoren vonden het geweldig en voerden het oprecht met enthousiasme in. “Meten is weten”, “1 score is geen score”. En zwijgzaam zijn we allemaal gevolgd.
En nu zijn we hier anno 2019. Beseffend dat we gevolgd zijn en gevolgd hebben en dat het niet meer klopt. Dat het eigenlijk nooit heeft geklopt en we het al die tijd allemaal niet zo goed hebben kunnen volgen als we dachten. Een oerwoud aan regels en vinken. Regels die ooit zo makkelijk in te voeren waren blijken nu een stuk moeilijker te schrappen te zijn. Maar wederom wordt er blind gevolgd, zonder eerdere fundamentele misvattingen werkelijk te erkennen. “Schrappen of snappen” heet het nu. Er zijn zelfs hele nieuwe baantjes voor opgericht. Allemaal sessies waarin lijstjes gemaakt worden op post-it’s over wat we nu allemaal anders willen. Geschrapt wordt er. Maar snappen doet niemand het nog. Laten we het eerst gaan snappen, gaan zien dat er in het fundament iets moet worden veranderd. Stop met volgen. Maar bovenal ga weer zorgen.
Waarom zijn we nu toch in de zorg gegaan? Om verpleegkundig leiderschap te tonen? Om je “beter laten“ lijstje op congressen te tonen? Om een selfie met Hugo de Jonge? Ik geloof niet dat dit de redenen zijn. Het zijn wel signalen die de werkvloer echt niet ten goede komen. Het invoeren van de VAS-score is een mooi voorbeeld. We dachten toen dat we het snapten maar gingen voorbij aan de puurheid en kracht van observeren en communiceren. Deze puurheid en kracht wordt nog steeds ondermijnd, is in direct gevaar. Er worden nog steeds meetinstrumenten en vragenlijsten ingezet om ze te vervangen.
Dan ga ik liever terug naar de werkvloer
Ik weet niet wie jij bent.
Ik weet niet wie je kent.
Ik ken je verleden niet en ik weet niet hoe jouw toekomst eruit ziet.
Ik kan mij niet verplaatsen in jou en ik kan niet begrijpen hoe jij je voelt.
Ik kan alleen, heel voorzichtig, proberen om nabij te komen.
Dat wat jij mij schenkt te koesteren.
Ik kan luisteren.
Ik kan alleen maar hopen dat ik zo voor jou zorg kan geven in het heden.
Voor een nieuw verleden.
Heb je me een beetje kunnen volgen?
Nienke
(volg mij op twitter @ipie33 en via lerendeleiders.nl, maar wees vooral kritisch en geef feedback ????)
Alle Zorgdialogen kunt u hier vinden: