Eén van de uitdagingen waar ik mee te maken heb als ik met managers in gesprek kom, is het beantwoorden van de vraag wat investeren in werkgeluk, bevlogenheid en schittering exact oplevert. Bedrijven willen investeren in bevlogenheid, vitaliteit en werkgeluk als het ertoe leidt dat de productiviteit hoger wordt, als er meer klanten en betere diensten het gevolg zijn. Het maken van het rekensommetje is niet het probleem. Er zijn talloze onderzoeken die bewijzen dat investeren in werkgeluk en bevlogenheid lucratief is, dat het productiviteitsverhogend en kostenverlagend is. Op basis van deze onderzoeken heb ik een lijst gemaakt met 25 redenen om te investeren in bevlogenheid en werkgeluk.
De naam van Ricardo Semler is in dit verband exemplarisch: hij heeft de kapitale kracht van geluk zichtbaar gemaakt in zijn bedrijven. Zijn manier van bedrijfsvoering is het schoolvoorbeeld van het succesvol commercialiseren van geluk: De kapitale kracht van geluk. Geluk is daarmee verre van zweverig of soft. Het is harde business geworden.
Waarom vind ik het dan elke keer zo’n punt om over de ROI van werkgeluk en bevlogenheid te hebben? Dat heeft ongetwijfeld te maken met mijn ‘why’, mijn motivatie om het werk te doen wat ik doe. Ik koester de hoop dat het geluk van medewerkers niet enkel een middel is tot meer winst, maar tegelijk ook een soort innerlijk verlangen naar het goede, naar zingeving en plezier, vanuit het diepe wetenschap dat dit het beste is voor het individu én de organisatie. Ik, als idealist, hoop dat geluk en zingeving niet alleen een mechanisch middel zijn tot harde resultaten, maar een intrinsieke doel op zich.
(intermezzo)
Zondagmiddag zit ik een beetje doelloos met mijn dochter op schoot. We knuffelen, ik aai haar haren. Ze ligt tevreden bij mij. Ik realiseer me in stilte dat dit voor mij een intens moment van geluk is. Voor haar ook, dat voel ik. Er zijn geen woorden nodig. Tegelijkertijd realiseer ik me dat in het mechanische en geplande staccato van school-huiswerk-spelen-hobby’s-eten etc. bewuste aandacht is voor niets doen, gewoon naast elkaar zitten en elkaars warmte voelen helemaal niet zo vanzelfsprekend is. De meeste activiteiten hebben een zichtbaar korte termijn effect. Daar worden wij op afgerekend en voor beloond of gestraft… in de vorm van Cito scores, aantal vriendjes, gewonnen toernooien, een goede (of juist) kwakkelende gezondheid. Oorzaak en gevolg, A leidt tot B. Geen idee wat de ROI van knuffelen of nietsdoen is. Hoeft ook niet. Sommige dingen zijn te belangrijk om ze met getallen te willen vangen.
(einde intermezzo)
Ik faciliteer bevlogenheid en schittering – dat is kort samengevat de kern van mijn werk. Niet in de eerste plaats omdat het bedrijven veel geld oplevert, maar omdat ik geloof dat dit het diepste verlangen is van mensen en daarmee ook van organisaties. Mensen willen graag – uit zichzelf, zonder daartoe verplicht te worden – een zinvolle bijdrage leveren. Ze willen voldoening en flow ervaren. Ze willen hun talenten tot bloei brengen en daarmee bijdragen tot een mooiere en betere wereld. Daartoe hoeven ze niet aangespoord laat staan gemanaged te worden. Wat mensen wel nodig hebben, zijn de juiste omstandigheden om tot bloei te komen. Soms hebben ze iemand nodig die hen aanmoedigt. Of spiegelt. Of de juiste vragen stelt. Of uitdaagt.
Ik zie dat veel organisaties de weg kwijtgeraakt zijn, waardoor juist datgene waarnaar zij streven (excellente diensten, een onderscheidende marktpositie, winst), onmogelijk wordt. Integendeel: burn-out en psychisch verzuim zijn één van de grootste problemen is in onze tijd. Het aandeel psychisch verzuim is in een jaar verdubbeld. De (impliciete) kosten van verzuim, een laag percentage van bevlogenheid en suboptimaal presteren bedragen miljarden. Niet voor niets is de overheid de zoveelste nationale programma begonnen ter bevordering van duurzame inzetbaarheid en ter preventie van psychische problemen op het werk.
Ik geloof in een inspirerend alternatief, dat tot synergie, passie en schittering leidt. Ergens tussen het harde geld en het softe ‘vrijheid, blijheid’ in. Ergens tussen urgent en belangrijk in. Steven Covey noemt dit het 3e alternatief: ‘het 3e alternatief laat ons zien hoe we ons kunnen ontworstelen aan het juk van onze primaire, vaak irrationele standpunten, zodat we loskomen van linksom-of-rechtsom denken en onze kans op een echt waardevol leven, met compassie, saamhorigheid en wederzijds vertrouwen terugwinnen. Een echt derde alternatief kenmerkt zich door energie, enthousiasme, plezier en een verdieping van de relatie met de mensen met wie je het gerealiseerd hebt’.
Ik geloof in de kracht van mensen. In schittering. Van mensen én organisaties. Daar heb ik geen getallen voor nodig.