Jouw uitnodiging (De zorgdialogen deel 1)
In een voor mij moeilijke periode kwam jouw uitnodiging Nienke, om een zorgdialoog te starten. Ik was blij met deze mogelijkheid om dat wat de patiënt beleeft, of de vertegenwoordiger van de patiënt, zorgvuldig, stapsgewijs en in dialoog met jou, de zorgverlener, te beschrijven. Nu moet je weten dat ik me altijd al geroepen heb gevoeld om voor de ‘zwakkere’ partij op te komen. Om hen te helpen, een stem te geven, om voor hen op de bres te springen. Dat begon al op het schoolplein als ik zag dat iemand werd gepest. Of later als ik ervoer dat iemand zijn gezag op basis van kennis liet gelden (leraar, ambtenaar, arts), of op basis van zijn of haar financiën. Het is dan ook niet vreemd dat ik de universiteit per se wilde doen, en dat ik de richting bestuurs- en organisatiewetenschap heb gekozen. En wat fascineerde leiderschap mij en de kennisontwikkeling daarin. Belangrijk in mijn verdere carrière is het vermogen om beide werelden te begrijpen (er zijn altijd twee werelden), beide kanten van het verhaal te zien, de herkomst van keuzes te verklaren, maar ook om te laten zien hoe het anders en beter kan, met name op het gebied van leiderschap. Dit heeft onder andere geleid tot mijn lidmaatschap van een cliëntenraad voor de periode van 4 jaar en de oprichting van Stichting VIPE (www.vipepruiken.nl).
Nu is leiderschap een enorm containerbegrip. Iedereen heeft ook zijn eigen definitie. Waar leiderschap in de vorige eeuwen vooral werd gedefinieerd als ‘de macht van een enkel persoon op een groep volgers’, schuift de definitie van leiderschap nu verder op naar ‘jouw persoonlijke keuze doet er toe in elke relatie’. Leiderschapsontwikkeling wordt ook steeds vaker gezien als een persoonlijke ontwikkeling. Waarom maak jij de keuze om te pesten, om op me neer te praten (of op jezelf), om de dialoog te zoeken of om in presentie te gaan? Dat onderzoeken en begrijpen op individueel, team, organisatie en maatschappelijk niveau, dat vind ik fascinerend. En ja, ik denk dat dat wat jij aansnijdt Nienke, de intrinsieke motivatie, daar een heel belangrijk onderdeel van is. Dus dank voor deze uitnodiging. Ik ontdek het graag.
Macht
In het begin van mijn studie associeerde ik macht met iets lelijks. Gewoon, omdat ik zelf heb ervaren wat macht met je kan doen (als de machtige, en als de onmachtige). Later ben ik macht als iets wat meer neutraal is gaan beschouwen. Meer als iets dat aanwezig is, zonder oordeel, en dat je kunt onderzoeken. Iets dat bijvoorbeeld een relatie definieert. Ik weet ook niet of er echt gelijkwaardige relaties bestaan, misschien voor even. Ik geloof wel dat wij als mens continu streven naar die balans. Relaties in balans voelen goed. Macht gaat over invloed en betekenis. Je kunt dat ten negatieve aanwenden, maar ook ten positieve. Je kunt dat aanwenden omdat je wilt winnen, maar ook omdat je het woord van de ‘zwakkere’ een stem wilt geven. Om juist die balans te zoeken in een relatie.
Moeilijke periode
Toen jij me voor deze dialoog uitnodigde bevond ik me, zoals gezegd, in een moeilijke periode. Als mantelzorger van de mantelzorger maakte ik me grote zorgen. De zorgrelatie van mijn ouders met de zorgverlener stond onder grote druk. Om verschillende redenen. En ja, ook hier zijn twee kanten van het verhaal. Ik zag mijn moeder strijden, voor haar zelf, voor mijn vader, voor begrip. Hierin liep ze vast. Je spreekt over de angst voor het kwetsbare. Ik denk dat het hier op alle fronten speelde. Zowel bij mijn moeder, als ook bij de zorgverlener. Het vraagt om moed om je angst in de ogen te kijken. Maar het vraagt ook om veiligheid. Want een gevoel van veiligheid maakt het mogelijk om stevige feedback te geven en moeilijke gesprekken te voeren. Als je intrinsiek gemotiveerd bent om de situatie te willen verbeteren, durf je ook in meer onveilige situaties je hart te laten spreken. In die context speelt deze moeilijke periode.
Alle Zorgdialogen kunt u hier vinden: